Oneigenlijk gebruik gemeentegrond

In gemeente Deurne gebruiken inwoners en bedrijven grond van de gemeente, bijvoorbeeld als extra stukje voor hun tuin. Inwoners en ondernemers weten niet altijd dat dit stukje grond van de gemeente is. Met andere inwoners en ondernemers zijn er afspraken gemaakt over het gebruiken van gemeentegrond. Bijvoorbeeld: doordat zij de grond gekocht hebben, huren of dat er andere afspraken gemaakt zijn. De gemeente gaat het gebruik van gemeentegrond nu voor iedereen regelen.

Dit is waarom we het gebruik van gemeentegrond gaan regelen

Met sommige inwoners en ondernemers zijn er wel afspraken en bij andere niet. Dat is niet eerlijk. Door met iederen afspraken over het gebruiken van gemeentegrond te maken, behandelen we iedereen gelijk. Ook zijn we als gemeente verplicht om onze eigendommen te beschermen. Door het grondgebruik te regelen, voldoen we aan deze plicht. Daarnaast is er voor veel stukken grond een vaste bestemming of zijn er plannen met bepaalde stukken grond. Denk bijvoorbeeld aan: het bevorderen van biodiversiteit, ervoor zorgen dat wateroverlast beperkt wordt, het onderhoud van kabels en leidingen of in het kader van verkeersveiligheid. 

Zo gaan we het gebruik van gemeentegrond regelen

De meeste inwoners of ondernemers kunnen de strook grond kopen. Een klein aantal kan het stuk grond huren. Er is ook een groep die de strook grond vrij moeten maken en terug in gebruik moeten geven aan de gemeente.

Veelgestelde vragen

1. Waar kan ik terecht met vragen?

Is uw wijk of dorpskern al aan de beurt?

Dan krijgt u een brief van ons projectteam met de uitnodiging voor de informatiebijeenkomst. Vervolgens ontvangt u een brief over uw persoonlijke situatie. U wordt in deze brief uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek waarin we uw situatie en opties bespreken. 

Is uw wijk of dorpskern nog niet aan de beurt en wilt u nu al uw grondgebruik regelen?

Neem dan contact op met het projectteam. Dit kan via grondgebruik@deurne.nl of via de algemene contactgegevens van de gemeente.

2. Hoe weet ik of ik misschien gebruik maak van gemeentegrond?

Inwoners en bedrijven die waarschijnlijk gebruik maken van gemeentegrond ontvangen een brief van de gemeente. Dit gebeurt per wijk of dorpskern. Hieronder ziet u in welke volgorde inwoners geïnformeerd worden.

  • Fase 1: Deurne
    • Sint Jozefparochie: september 2024
    • Heilige Geest en De Vennen: November 2024
    • Deurne Centrum, Vlier, Provinciebuurt, Walsberg, Houtenhoek en Heiakker-Oost: December 2024
    • Heiakker-West, Koolhof: Maart 2025
    • Andere wijken volgen
  • Fase 2: Liessel en Vlierden
  • Fase 3: Neerkant en Helenaveen
  • Fase 4: buitengebied
3. Wanneer komen jullie bij mij langs?

U ontvangt een brief als de gemeente denkt dat u grond van de gemeente gebruikt. Dit gebeurt per wijk of dorpskern. Hieronder ziet u in welke volgorde inwoners geïnformeerd worden.

  • Fase 1: Deurne
    • Sint Jozefparochie: september 2024
    • Heilige Geest en De Vennen: November 2024
    • Deurne Centrum, Vlier, Provinciebuurt, Walsberg, Houtenhoek en Heiakker-Oost: December 2024
    • Heiakker-West, Koolhof: Maart 2025
    • Andere wijken volgen
  • Fase 2: Liessel en Vlierden
  • Fase 3: Neerkant en Helenaveen
  • Fase 4: buitengebied
4. Ik heb ooit al afspraken gemaakt met de gemeente over het gebruik van de grond.

Dat kan. In sommige gevallen is het nodig om het opnieuw samen over deze afspraken te hebben. Dat verschilt per situatie en overeenkomst.

5. Volgens mij gebruik ik helemaal geen gemeentegrond?

Dat zou kunnen. We hebben de kadastrale kaart over een luchtfoto gelegd. Daarmee hebben we een eerste indicatie van de plekken waar inwoners en bedrijven waarschijnlijk gemeentegrond gebruiken. We gaan ook de situatie ter plaatse bekijken. Ook willen we graag met u hierover in gesprek. Bij gevallen waarbij het onduidelijk blijft, kunnen wij als gemeente of u als inwoner het Kadaster inschakelen.

6. Moet ik gemeentegrond kopen?

Nee. Inwoners en bedrijven kunnen er ook voor kiezen de grond vrij te maken en terug in gebruik van de gemeente te geven. In sommige gevallen is het kopen van de grond geen optie.

7. Waarom kan niet iedereen gemeentegrond kopen?

Voor veel stukken grond is een vaste bestemming of zijn er plannen met bepaalde stukken grond. Denk bijvoorbeeld aan: het bevorderen van biodiversiteit, ervoor zorgen dat wateroverlast beperkt wordt, het onderhoud van kabels en leidingen of in het kader van verkeersveiligheid. De gemeente heeft de grond dan dus nodig voor het uitvoeren van haar plannen.

8. Ik wil de grond niet kopen, maar wel blijven gebruiken.

Dat is niet mogelijk. Als de grond die u gebruikt, verkocht kan worden, kunt u de grond blijven gebruiken door het aan te kopen. Koopt u het niet? Dan moet u de grond teruggeven aan de gemeente.

9. Wat kost het om gemeentegrond te kopen die ik nu in gebruik heb?

De prijs per m2 verschilt per wijk. Deze prijs is 25% lager dan dat de marktwaarde die in 2023 is vastgesteld. Dit doet de gemeente om inwoners tegemoet te komen. 
Daarnaast dient u rekening te houden dat u voor zogenaamde ‘kosten koper’ koopt. Dat houdt in dat u naast de kosten die u voor de grond kwijt bent ook bijkomende kosten heeft, zoals: de overdrachtsbelasting, de notariskosten, kadasterkosten en eventueel advieskosten.

10. Betaal ik na de aankoop van de grond meer onroerend zaakbelasting (OZB)?

Waarschijnlijk wel, maar niet meteen. Als u na 1 januari 2024 grond van de gemeente koopt, heeft dit geen invloed op de WOZ-waarde van uw woning in 2024 en daarmee ook geen invloed op onroerend zaakbelasting in 2024. In 2025 waardeert de gemeente uw perceel op basis van de nieuwe objectgegevens (dus inclusief de door u gekochte strook grond) opnieuw. Die waardering gebeurt aan de hand van de dan geldende marktwaarde. Afhankelijk van deze marktwaarde stijgt (bij een aantrekkende markt) of daalt (bij een dalende markt) de WOZ-waarde van uw woning en betaalt u meer of minder onroerend zaakbelasting.

11. Waarom doen jullie dit project?
  • Omdat er nu bij sommige inwoners en bedrijven wel afspraken zijn en bij andere niet, worden inwoners ongelijk behandeld. Dat is niet eerlijk. Door met alle inwoners afspraken over het gebruiken van gemeentegrond te maken, behandelen we iedereen gelijk.
  • Daarnaast is er voor veel stukken grond een vaste bestemming of zijn er plannen met bepaalde stukken grond. Denk bijvoorbeeld aan: het bevorderen van biodiversiteit, ervoor zorgen dat wateroverlast beperkt wordt, het onderhoud van kabels en leidingen of in het kader van verkeersveiligheid.
  • Ook zijn we als gemeente verplicht om onze eigendommen te beschermen. Door het grondgebruik te regelen, voldoen we aan deze plicht.
12. Waarom doen jullie dit project nu?

Wetgeving vraagt steeds dringender aan gemeenten om te voldoen aan hun plicht om hun eigendommen, dus ook grond, te beschermen. Ook staat de gemeente voor een aantal grote opgaven, waardoor veel stukken grond die al een vaste bestemming hebben of plannen voor zijn, de komende tijd nodig zijn. Denk bijvoorbeeld aan: het bevorderen van biodiversiteit, ervoor zorgen dat wateroverlast beperkt wordt, het onderhoud van kabels en leidingen of in het kader van verkeersveiligheid.

In 2020 en 2021 is de gemeente gestart met een pilot in de wijk Walsberg. Deze pilot is geëvalueerd en nu is het tijd om ook te starten met de overige wijken en kernen.

13. Waarom schakelt de gemeente een extern bureau in voor dit project?

Alle inwoners en bedrijven benaderen op de lijst van ongeveer 1200 gevallen is een hele klus. De gemeente doet dat graag, maar dan wel goed. Dat kost tijd en inzet. Daarom maakt de gemeente bij dit project gebruik van de inzet van een extern bureau, dat gespecialiseerd is in het regelen van gebruik van gemeentegrond. De medewerkers zijn de komende jaren samen de collega’s van de gemeente in contact met inwoners en bedrijven.

14. De makelaar of vorige eigenaar heeft mij niets verteld over de gemeentegrond?

Dat kan inderdaad gebeuren. Soms weet een vorige bewoner het zelf ook niet, omdat het al jaren zo was. Ook doen makelaars lang niet altijd kadastraal onderzoek om de exacte grenzen tijdens een verkoop vast te stellen. De gemeente concentreert zich alleen op hoe de situatie op dit moment is en kijkt of u gemeentegrond in gebruik heeft. Ook als dat betekent dat u niet degene bent die begonnen is met het gebruik van de gemeentegrond. Dit is een zaak tussen u en de verkopende partij. De gemeente houdt zich hier afzijdig van. De gemeente is namelijk geen partij geweest in de aankoop/verkoop tussen u en de vorige bewoner.

15. Hoe zit het met grond die jullie van mij gebruiken?

Hoewel gronden met een openbare bestemming vaak eigendom zijn van de gemeente, beseffen we dat er situaties kunnen zijn waarin particulieren eigenaar zijn van grond of voorzieningen, zoals wegen en sloten. Het gebruiken van gemeentegrond door inwoners of bedrijven en het gebruiken van grond van particulieren door de gemeente worden los van elkaar behandeld. Als we tijdens dit project op zo’n geval stuiten, wordt dit verder afgehandeld door de juridische afdeling van de gemeente.

16. De gemeente onderhoudt het stuk grond niet goed, daarom heb ik het in gebruik genomen.

De gemeentegrond is en blijft gemeentelijk eigendom. Dit is geen reden om de gemeentegrond zonder toestemming in gebruik te nemen. Als u klachten heeft over het slechte onderhoud, kunt u contact opnemen met de gemeente.

U kunt online een klacht melden via het formulier melding over uw woon- en leefomgeving.
 

17. Ik gebruik deze grond al jaren. Dan is er toch sprake van verjaring?

Misschien. De rechtspraak over verjaring wordt steeds strenger. Dit betekent dat het eigendom van de gemeentegrond niet zomaar overgaat van de gemeente naar de bewoner. Er is daardoor niet zo snel meer sprake van verjaring. U moet zelf bewijzen dat u de grond in bezit heeft genomen en dat u dit al meer dan twintig jaar doet of dat u dit al meer dan 10 jaar doet en te goeder trouw was (er is een fout gemaakt bij het Kadaster/in de eigendomsakte). Daarvoor kunt u foto’s, video’s en ander beeldmateriaal naar de gemeente sturen. De gemeente beoordeelt vervolgens het bewijsmateriaal en bekijkt of het beroep op verjaring slaagt. Als dat zo is, dan werkt de gemeente mee aan het erkennen van de verjaring. 
Daarnaast heeft de Hoge Raad heeft een uitspraak gedaan, waardoor het voor overheden mogelijk wordt om een schadevergoeding te eisen indien de gemeente haar eigendom kwijtraakt door verjaring.

18. Ik ga binnenkort mijn huis verkopen. Wat gebeurt er dan?

Dan is het verstandig om het grondgebruik al vóór de verkoop te regelen. Ook als uw wijk of dorp nog niet aan de beurt is, kunt u hiervoor contact opnemen met de gemeente. Dit kan via grondgebruik@deurne.nl of  tijdens onze openingstijden via het telefoonnummer 0493 - 38 77 11.

19. Doet de gemeente dit om geld te verdienen?

Nee. Een zorgvuldige procedure, waarin we zo veel mogelijk zaken samen met de inwoners en bedrijven oplossen, staat voorop. Dat kost tijd en geld. Als de gemeente de kosten van het project kan financieren met de opbrengsten van verkoop valt het mee. De redenen om dit project te doen zijn: 

  • Omdat er nu bij sommige inwoners en bedrijven wel afspraken zijn en bij andere niet, worden inwoners ongelijk behandeld. Dat is niet eerlijk. Door met alle inwoners afspraken over het gebruiken van gemeentegrond te maken, behandelen we iedereen gelijk.
  • Ook zijn we als gemeente verplicht om onze eigendommen te beschermen. Door het grondgebruik te regelen, voldoen we aan deze plicht.
  • Daarnaast is er voor veel stukken grond een vaste bestemming of zijn er plannen met bepaalde stukken grond. Denk bijvoorbeeld aan: het bevorderen van biodiversiteit, ervoor zorgen dat wateroverlast beperkt wordt, het onderhoud van kabels en leidingen of in het kader van verkeersveiligheid.
20. Mag ik bouwen op het stuk grond dat ik van de gemeente koop?

De bouwmogelijkheden die ontstaan door aankoop van gemeentegrond, zijn afhankelijk van de bestemming die volgens het ter plaatse geldende omgevingsplan op de grond rust. De te verkopen grond heeft vaak de bestemming ‘groen’ of ‘verkeer’. Het bebouwen van deze grond is dan volgens het bestemmingsplan vaak niet toegestaan. Bebouwing is pas mogelijk na een wijziging van het bestemmingsplan.

Heeft u een grondstrook gekocht, dan verandert de bestemming niet direct. Aankoop van grondstroken leidt formeel dus niet tot vergroting van de bouwmogelijkheden. Als u op de gekochte strook grond wil bouwen, of de oppervlakte mee wil laten tellen in de berekening van de procentuele bebouwingsgraad, dan moet hiervoor een omgevingsplanwijziging plaatsvinden of een vrijstellingsprocedure worden gevoerd. De bestemming wijzigt pas bij de reguliere herziening van het omgevingsplan. Als u een wijziging van de bestemming op korte termijn wenst dan kunt u dit op eigen kosten doen.

21. Ik huur een woning en ik heb grond in gebruik. Mag ik dat stukje grond kopen of huren?

Het uitgangspunt is: een eigenaar koopt. Om die reden onderzoeken we allereerst of verkoop van de grond mogelijk is. Bent u huurder van een woning, dan kunt u de grond niet kopen.

22. Het hele blok waarin mijn woning zit heeft gemeentegrond in gebruik genomen. Als niet iedereen de grond wil kopen, wat gebeurt er dan?

Als een strook gemeentegrond langs meerdere percelen ligt, wordt de grond alleen verkocht nadat vaststaat dat de gehele strook kan worden overgedragen. Het kan ook dat de gemeente toch akkoord gaat om een deel van de strook te verkopen. Of het verkopen van een deel van een strook mogelijk is, bekijkt de gemeente per individuele situatie.

23. Wat gebeurt er als ik het grondgebruik niet wil regelen?

Als u geen belangstelling heeft voor het kopen of huren van de gemeentegrond en er geen sprake is van verjaring, dan moet u de grond leeg maken en weer beschikbaar stellen aan de gemeente. U moet de situatie dan terugbrengen naar de oorspronkelijke kadastrale perceelsgrens. De grond moet schoon (zonder bouwwerken, verharding, bestrating, beplanting, (groen)erfafscheiding etc.) opgeleverd worden aan de gemeente.

24. Kan mijn buurman het stuk gemeentegrond dat achter, voor of naast mijn woning ligt van de gemeente kopen?

Dit is in beginsel niet mogelijk. Gemeentegrond kan alleen verkocht worden aan de eigenaar van het aangrenzende perceel. Alle situaties worden individueel bekeken. Als er meerdere bewoners grenzen aan een strook gemeentegrond, dan nemen wij contact op met alle bewoners.

Heeft de tekst op deze pagina u geholpen?