Ritmische vorm

Het kunstwerk stelt 5 Basken voor die onder het bewind van Generaal Franco gefusilleerd zijn door de Spaanse ‘Guardia Civil’ (politie).

Beschrijving

Peter Hermans noemde zijn kunstwerk een abstract beeld

Hij plaatste 5 stalen elementen, die door een ingenieuze vlakverdeling (recht, haaks en diagonaal), een uitgekiende plaatsbepaling (rechthoekig en toch rond) en een vloeiende kleurenlijn (van paars naar donkerbruin), de voorbijganger een idee van ‘beweging’ mee moest geven.

Hermans was gefascineerd door beweging

Daarom had hij eerst het plan om het kunstwerk in de Peel te plaatsen midden in het wuivende buntgras dat min of meer ook zijn inspiratiebron was geweest. Hij is daarvan afgestapt omdat hij vond dat een kunstwerk niet in de natuur thuis hoorde. Om toch een contrast met de omgeving te krijgen had hij het toen graag in de Deurnese kasteeltuin gehad, maar daar wilde het Deurnese gemeentebestuur niet aan. Uiteindelijk werd gekozen voor de plaats bij toenmalige Vierspan, een plaats waar Peter Hermans zijn schepping toch ook uitstekend tot zijn recht vond komen.

Het kunstwerk kostte destijds fl. 25.000. Het is niet bekend wie de naam ‘Ritmische vorm’ aan het kunstwerk gaf.

5 Spaanse verzetsstrijders

Tijdens het plaatsen van het kunstwerk, op 27 september 1975, werd de laatste groep van 5 Spaanse verzetsstrijders onder de Franco-dictatuur gefusilleerd. Dat was enkele maanden voordat dictator Francisco Franco stierf. Bij het Burgosproces was de doodstraf omgezet tegen 6 van de 11 activisten. Toch liet Spanje 2 ETA-leden (Txiki en Otaegi) en 3 FRAP- militanten - Sanchez Bravo, Baena Alonso en Garcia Sanz - terechtstellen. Volgens Franco ‘om een voorbeeld te stellen’. In veel landen, waaronder Nederland, werden die dag grootschalige protesten gehouden.

Voor Peter Hermans bleef het kunstwerk daardoor verbonden aan het lot van de 5 terechtgestelde Spanjaarden. Voor hem is de vallende (= dood) beweging (= leven) van de 5 elementen van het kunstwerk datgene wat hem sinds die zaterdag het meest bezig hield. Het was voor hem reden om het kunstwerk voor zichzelf aan de 5 Spaanse verzetsstrijders op te dragen.

Ritmische vorm is een 2,5 meter hoog metaalplastiek dat sinds 1975 te vinden is op de hoek van de Antoon Coolenlaan en de Hogeweg. Peter van de Westerlo heeft het beton voor de voet gestort.